Kiraz ve vişne meyve türleri içerisinde en az budama isteyen türlerdir. Dikimden sonraki birkaç yıl içinde, yani ana dallar tamamen oluştuktan sonra yapılacak budamalar kuruyan birbirine çapraz büyüyerek tacın içini sıklaştıran çok zayıf büyüyen veya ana dallarla yarışa girecek obur dalları kesmek şeklindedir. Ana dallar oluştuktan sonra ertesi yıl dengeyi bozan kuvvetli ana dallarda ana ve yukarı bakan dallardan uç alınır.

Bu işlemler genel olarak şu amaçlar için yapılır.

Fidan dikim esnasında kök ve gövde arasındaki dengeyi sağlamak.

Ağaçlara istenilen şekli vermek.

Şekli oluşturulmuş ve verime yatmış ağaçlarda verilmiş şekli muhafaza etmek.

Ağaçlarda meyve verimi ile sürgün oluşumunu dengelemek.

Dal çıkarma ile meyve seyreltmesi yapmak.

Periyodisitenin (ürün bir yıl var ve bir yıl yok) etkisini azaltmak.

İyi bir taçlandırma ile ağaç tacının iç kısımlarının da ışıklanma ve havalanmasını sağlayarak bu kısımlardan da meyve almak.

Dal kırılma ve sarkmalarını azaltmak.

Kirazlarda terbiye sistemi olarak değişik doruk dalı (Modifiye lider)sistem kullanılmaktadır

Modifiye lider sistemi kirazlar için uygun olup , genel kurallar diğer meyve türlerinde olduğu gibidir.

Kiraz Ağaçları Neden Budanır?

Kiraz yetiştiriciliğinde kaliteli ve bol ürün alabilmek için toprak işleme, sulama, gübreleme, mücadele gibi tedbirlerin yanında her yıl budamanın da yapılması zorunludur.

Budama yapılmayan ağaçlarda;

taç düzensiz gelişir,

fazla verim nedeniyle dallar kırılır,

küçük ve kalitesiz meyve oluşur,

sık dallanma sonucu iç kısımdaki dallar ışık almaz,

kısa zamanda verim düşer

periyodisite (ürün bir yıl var ve bir yıl yok) görülür

Bu nedenle budama, meyvecilikte karlılık oranını artırmak için yapılması gereken en önemli bakım tedbirlerindendir.

Ne Zaman Budama Yapılmalıdır?

Kiraz ağaçlarında budama, genelde kış dinlenme döneminde havaların çok soğuk olmadığı zamanlarda yapılır. Ege ve Akdeniz Bölgeleri gibi kışın çok soğuk geçmediği bölgelerde sonbaharda, ağaçlar yapraklarını döktükten itibaren budamaya başlanır. Kış sonunda ağaçlar uyanıncaya kadar devam edilebilir.

Kiraz ağaçlarında budama, kaliteli çiçek açmasını ve meyve alınmasını etkiler. Genç Kiraz ağaçları, taçsız olarak düz bir fidan hâlin de dikilir. İlk yıllar, gövdeden çıkan yan dallara dokunulmaz. Sadece, kök boğazından çıkan sürgünler temizlenir. Kiraz ağaçlarının alçak boylu ve kısa dallı olmaları erken ve bol meyve verimini etkiler.

Gençleştirme budaması, Kiraz ağaçlarında yeniden kuvvetle sürgünler meydana getirerek yeni bir taç teşkil edilmesi için yapılır. Böylece, ağaçta verim yeniden arttırılacağı gibi, meyvelerin de kaliteleri yükseltilmiş olur. İhtiyarlamış ve ölmeye yüz tutmuş Kiraz ağaçlarında gençleştirme budaması yapılmaz. Gençleştirmede Kiraz ağacının budamaya karşı dayanma derecesi de göz önünde bulundurulur.Gençleştirme budamasında, ilk olarak kurumuş, sıklaşmış ve birbirine binmiş dallar kesilir. Geri kalan dallarda, kısaltma budaması yapılarak, ağacın tacı küçültülmüş ve yeniden kuvvetli sürgünlerin teşekkülü temin edilmiş olur. Bâzı ağaçlarda, budama yapılması netîcesi olarak, çift katlı bir taç teşekkül eder. Böyle ağaçlarda, üst taç atıldıktan sonra, zayıflamış olan alt taç dallarında da kısa budama yapılarak, ağaçta kuvvetli ve dengeli bir taç meydana getirilir.

Düzgün bir taç budaması yapıldıktan sonra, iyi bir toprak işlemesi, sulama ve gübreleme ile yeter miktarda Kiraz dal ve dalcıklarının meydana gelmesine yardımcı olunmalıdır.

Sizlere en iyi gübreleme nasıl yapılır bu konudaki önemli tecrübelerimizi aktarmak istiyoruz.